czas przyszły
  • Nie będę potrafiła?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Ostatnio dość często słyszę w TV (w serialach, dyskusjach ludzi wykształconych) tego rodzaju konstrukcje składniowe: „Nie będę potrafiła tego zrobić”, „Banki same będą potrafiły zadbać o swoje interesy” itd. Mam więcej wynotowanych podobnych przykładów. Uczono mnie w mojej wileńskiej szkole, że nie można tworzyć czasu przyszłego złożonego od czasowników dokonanych.
    Pozdrawiam i dziękuję.
  • Nie chcę zrobić czy nie chcę robić?

    16.10.2021
    16.10.2021

    Dzień dobry,

    Sarsa w piosence "Indiana" śpiewa:  nigdy już nie chcę tu przyjść. Jest to dość zaskakujące, ale jednocześnie ciekawe użycie aspektu dokonanego zamiast niedokonanego (przychodzić). Czy to zdanie jest poprawne? I czy, skoro czasowniki mają zazwyczaj 2 aspekty, można uznać że mamy więcej niż 3 czasy w języku polskim?

  • Nie da się
    13.11.2017
    13.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie w czasie przyszłym nie będzie się dało (w znaczeniu, że coś nie będzie możliwe do wykonania), czy też powinno się używać zawsze (i w odniesieniu teraźniejszości, i przyszłości) formy nie da się?

    Pozdrawiam
    Adam Konarski
  • o znieważaniu, ruchu samochodwym i o budowie zdania
    12.06.2009
    12.06.2009
    Witam,
    mam następujące pytanie: która forma jest poprawna (a może obie)? „Odczekawszy, aż ruch samochodowy zelżał, przebiegli na drugą stronę ulicy” czy „Odczekawszy, aż ruch samochodowy zelży, przebiegli na drugą stronę ulicy”.
    Dziękuję, pozdrawiam,
    JCeler.
  • poszlim i zrobilim
    15.05.2007
    15.05.2007
    Proszę o kilka słów na temat form wzięlim, zrobilim, szlim. Jaki jest ich status w polszczyźnie – gwarowe? archaiczne? poprawne czy nie? Czy można je tworzyć dla każdego czasownika? Czy istnieją analogiczne formy dla innych osób niż pierwsza liczby mnogiej?
  • potrafię
    13.04.2010
    13.04.2010
    Dlaczego w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN hasło potrafić jest opatrzone dwoma kwalifikatorami: dk. albo ndk.? Czy to możliwe, by jeden czasownik miał dwa aspekty? Oraz dlaczego nie zaleca się analitycznej formy czasu przyszłego: będę potrafił?
  • powód
    25.06.2003
    25.06.2003
    Dzień dobry!
    Mam pytanie dotyczące wyrażenia z powodu i konstrukcji analogicznych. Wiadomo – co potwierdza SPP – że piszemy i mówimy np. „Nie przyszedłem z powodu choroby”. Jeśli jednak wyraz powód zastąpimy w zdaniu podrzędnym wyrazem który, to należy użyć przyimka z czy dla, np. „Powodem, dla którego którego nie przyszedłem, była choroba” czy może „Powodem, z którego nie przyszedłem, była choroba”? Skoro mówimy z powodu, a nie dla powodu, poprawniejsze wydaje się zdanie drugie, a jednak takich konstrukcji się nie spotyka. Proszę o rozwianie moich wątpliwości: która wersja i z jakiego powodu jest poprawna?
  • problematyczny tytuł filmu
    1.07.2013
    1.07.2013
    Czy zdania te są prawidłowe i równoznaczne?
    1. Aż rozdzieli nas noc.
    2. Dopóki noc nas nie rozdzieli.
    3. Zanim nas noc nie rozdzieli.
    4. Zanim rozdzieli nas noc.

    Trzecie zdanie jest tytułem filmu, jednak mam wątpliwości, czy jest prawidłowo skonstruowane.
  • Przybieżeli do Betlejem
    7.12.2009
    7.12.2009
    Witam.
    Mam pytanie dotyczące czasownika ze słynnej polskiej kolędy Przybieżeli do Betlejem. Zastanawiam się, jak się odmienia czasownik przybieżeli.
    Z góry dziękuję za informację i pozdrawiam gorąco.
  • Szyk elementów w złożonych formach czasownikowych i w konstrukcjach z czasownikiem
    12.12.2019
    12.12.2019
    Szanowni Państwo,

    Czy poprawne pod względem szyku są następujące sformułowania: charakteryzować się będzie (nie: będzie się charakteryzować), zlikwidowane zostały (nie: zostały zlikwidowane), nadmienić należy (nie: należy nadmienić), zbudowany jest (nie: jest zbudowany i czy jest jakaś konkretna zasada, która tego dotyczy?

    Z poważaniem
    Joanna B.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego